Sociaaldemocratie is en was altijd woke – get used to it!

Eergisteren een stuk gelezen met een oproep om “Ons [als PvdA] minder druk [te] maken over de doorgeslagen ‘woke-cultuur’” en aan de andere kant een “strakker immigratie model wat onze sociaaldemocratische zusterpartij in Denemarken daar heeft omarmd” ook in Nederland te omarmen.

Ik heb er geen enkel goed woord voor deze twee uitspraken.

De sociaaldemocratie met die ik opgegroeid ben is natuurlijk de Duitse SPD, de oudste partij in Duitsland, maar over grenzen weg zijn de sociaaldemocraten in Europa niet zo verschillend (met het voorbeeld van de Duitse sociaaldemocraten beginnend met Lassalle, maar ook Marx, alle Duitsers). Sociale wetgeving en rechten van werknemers staan centraal. Sterke schouders moeten voor de zwakker schouders meedragen. Internationale solidariteit. Maar ook milieuwetgeving heeft al vroeg een grote rol gekregen, Willy Brandt heeft 1962 het eerste milieuwet in Duitsland ingevoerd. Maar de sociaaldemocratie staat ook voor veel andere thema’s, die of vandaag nog of in ieder geval in het verleden de stempel “woke” verdienen: rechten van vrouwen, strijd tegen homofobie, gelijke rechten ongeacht je herkomst enz. Vandaag gebruiken mensen het woord “woke”, maar in de jaren ’60 van het vorige eeuw of in andere tijden hebben mensen hiervoor andere woorden gebruikt. Maar uiteindelijk blijft het erbij: sociaaldemocratie is woke en moet het zijn als ze een bestaansrecht wil hebben.

Het puntje over het migratiebeleid in Denemarken brengt mij in een Dillema: aan de ene kant wil ik het hier helemaal niet over aantal zetels die te winnen zijn hebben, want welke nut hebben deze zetels als ze door ethisch foute beslissingen gewonnen zijn? Hoe erg is het, dat rechts-populistische partijen blijkbaar de politieke agenda definiëren, die dan ook sommige PvdA politici zich eigen maken? Er is maar een manier om met deze soort partijen om te gaan en dat is tegenspreken, tegenspreken en tegenspreken. Of anders uitgedrukt: wie met Nazis loopt is (meestal) zelf een Nazi.

Alsnog even kijken of de weg van de sociaaldemocraten in Denemarken echt zo een succes is: onlangs waren er regionale verkiezingen in Denemarken en grote verliezer hierbij waren blijkbaar de sociaaldemocraten (FR, 18.11.2022). Volgens de analyse van de Duitse FR juist omdat ze zich niet genoeg bezig houden met de woke thema’s. Misschien hier even een over nadenken, hoe en waarom ze 2019 überhaupt de grootste partij konden worden in Denemarken en of dat voor NL ook zou werken – hier heb ik een interessante artikel gevonden, die juist beweert, dat zo een beweging naar rechts in NL geen (long term) voordeel voor de PvdA zou opleveren. Ook de beweging van de kiezers 2017 weg van de PvdA laten niet zien, dat de PvdA ten voordeel van de PVV en hun politiek zetels kwijt is geraakt (NOS). Ik weet dus eigenlijk niet zo goed, waarom een PvdA kiezer (en politici) zo iets überhaupt serieus zou overwegen.

Dat sociaaldemocratische partijen dus juist niet in de fout moeten gaan om rechts-populistische partijen rechts in te halen zegt ook de Friedrich-Ebert-Stiftung in een studie, die uitlegt wat met de kiezers van SPD, PvdA enz. gebeurt is (link/English version).

Hun oordeel is duidelijk: niet de rechts-populistische kant heeft de grootste trekkracht, (maar een 1/8 van de verloren kiezers) maar ruim de helft van de teleurgestelde kiezers gaan naar andere linke partijen.

Wim Vermeersch heeft hiermee dan voor de Wiardi Beckman Stichting een artikel geschreven over hoe sociaaldemocraten weer kunnen winnen.

Trouwens een opmerking uit mijn Duitse Heimat, waar vandaag Olaf Scholz als Bundeskanzler gekozen word: ook hier was de sterkte van de SPD de zwakte van CDU/CSU en van de Grünen!

Samenvattend kan ik voor mezelf dus zeggen: ik ben woke, ik ben pro immigratie en recht op asiel, ik zie de klimaatcrisis als de grootste uitdaging van onze tijd met gevolgen voor alle andere politieke velden. Nee, naar rechtse stemmen luisteren en hun argumenten volgen is geen optie voor mij!